Kijanka (1)

Numer inwentarzowy Czas powstania Wymiary w cm.
IPRM/ETN/51 XX w.
  • Długość rączki: 14
  • Szerokość: 10,5
  • Długość: 42,5

Opis

Wyciosana z jednego kawałka drewna dość cienka, lekkie pęknięcie, ślady po kornikach.

Historia     obiektu

Kijanka do prania – narzędzie używane do prania, zazwyczaj w otwartych wodach (w rzece lub jeziorze) w postaci kija lub krótkiej deszczułki (albo drewnianej łopatki). Pranie polega na wielokrotnym uderzaniu obficie zmoczonej wodą sztuki odzieży kijanką i stałym spłukiwaniu jej wodą. Cząsteczki brudu wybijane są mechanicznie spomiędzy włókien tkaniny, a następnie wypłukiwane. Niekiedy podczas prania dodawano niewielkie ilości mazi otrzymywanej przez prażenie mieszanki popiołu roślinnego i łoju – poprzedników mydła. Kijanka prostokątna deska, długości ok. 25-30 cm z krótką centralnie umieszczoną rączką,

Dla ciekawych…

Dawniej, kiedy nie znano jeszcze mydła, do mycia używano odwaru z korzeni  rośliny  o nazwie  mydlnica  (Saponaria  officinalis L.) -roślina mydląca się. Jest ona skuteczna, obficie się pieni, a swoimi właściwościami przewyższa nawet mydła, gdyż nie niszczy skóry i nie powoduje alergii.

Wyługowana bielizna wymagała później potraktowania kijanką. Piorąca kobieta rozciągała pranie na ławie (kamieniu lub pomoście), polewała je wodą i jednocześnie uderzała w nie płaską stroną kijanki, dopóki z odzieży nie zaczęła wypryskiwać czysta woda. Była to męcząca praca z powodu niewygodnej pochylonej pozycji, a w czasie zimy – przejmującego chłodu. Gdy szare mydło stało się powszechnie dostępne, kijanka przestała by potrzebna i wykorzystywana była do obtłukiwania główek lnu.

Źródło: Moszyński K. – Kultura ludowa Słowian. cz 1. 1929 r.

Stan zachowania:

dobry

Opis dźwiękowy:

brak

Licencja:

ccLicencja CC BY 3.0 Polska