• Wysokość: 200 (każda z części)
• Szerokość: 5
• Grubość: 3

Historia     obiektu

W zależności od wymaganej dokładności wykonania pomiaru (niwelacji) wyróżnia się łaty do niwelacji technicznej lub precyzyjnej.

Z uwagi na potrzeby transportowe – przewożenie a przede wszystkim noszenie w terenie, łaty muszą być stosunkowo lekkie, a równocześnie dostatecznie sztywne. Tradycyjne łaty były wykonywane z pustych wewnątrz profili drewnianych składanych najczęściej w połowie długości (3 i 4 metrowe). Współcześnie łaty do niwelacji technicznej są wykonywane z profili aluminiowych, wysuwanych teleskopowo co znacznie ułatwia pomiary – dostosowane długości łaty do potrzeb terenowych. Łaty aluminiowe mają najczęściej długość 3 – 4 – 5 – 6 metrów. Łaty do niwelacji pecyzyjnej wykonuje się z inwaru.

Łata na obu końcach ma odpowiednie okucia. Okucie dolne, którym opiera się łatę na mierzonym punkcie, nazywa się stopą łaty. Stopa powinna być płaska i prostopadła do osi podłużnej łaty, aby wynik pomiaru nie zależał od tego, którym miejscem stopy oprze się łatę na punkcie.

Na przedniej stronie łaty naniesiony jest podział – grafika wykonana w kontrastowych kolorach (najczęściej czerwona lub czarna na białym lub żółtym tle) umożliwiająca odczytanie odległości od stopy łaty do osi celowej niwelatora (poziomej kreski krzyża nitek). Początek (zero) podziału winien pokrywać się z powierzchnią stopy.
Tradycyjne niwelatory libellowe dawały obraz odwrócony, więc na łatach przeznaczonych do pomiarów tymi niwelatorami cyfry nanoszono “do góry nogami”, co ułatwiało obserwatorowi ich odczytanie. Współczesne niwelatory automatyczne dają obraz prosty, więc cyfry w opisie podziału łaty umieszcza się w normalnej pozycji. Odczyty z łat ustawionych na kolejnych punktach umożliwiają obliczenie różnicy wysokości pomiędzy tymi punktami a jeśli jednym z tych punktów jest reper – obliczenie wysokości bezwzględnej drugiego punktu.

Przy pomiarach na nieutwardzonym gruncie wykorzystuje się żabki niwelacyjne – żeliwne podstawki umożliwiające stabilne i powtarzalne ustawienie łaty.

Do ustawienia łaty w pionie wykorzystuje się libellę okrągłą. Libella zazwyczaj montowana jest na stałe na korpusie łaty, ale bywa też przykładana na czas pomiaru (libella taka ma obudowę przedłużoną w kształtkątownika).

Obecnie, łaty niwelacyjne wykonywane są z aluminium, włókna szklanego lub z drewna uodpornionego na wilgoć za pomocą impregnowania i pomalowania farbą olejną. Łaty wyposażone są w dwa uchwyty oraz libelle pudełkowe przymocowane do łaty z odwrotnej strony niż podział . Łata posiada podziałkę centymetrową (poszczególne centymetry oznaczone są prostokątami).

Źródło: wikipedia, encyklopedia.naukowy.pl

Stan zachowania:

Opis dźwiękowy:

Licencja: