• Wysokość: –
• Szerokość: –
• Długość: 104 + 92

Opis

Kije połączone metalowym kółkiem łączącym oba skórzane kapturki.

Końcówka dzierżaka bardzo zniszczona przez korniki – oberwana od wiązania łączącego go z bijakiem.

Grubość bijaka i dzierżaka jest porównywalna – średnica ok. 3 cm

Historia     obiektu

Konstrukcja cepa jest prosta. To podstawowe narzędzie do młócenia zboża – od około V w. naszej ery do drugiej połowy XX w., gdy wyszło z użycia – miało formę dwóch związanych ze sobą kijów. Kije były nierówne: dłuższy – dzierżak trzymano podczas młocki w rękach, a krótszy – bijak uderzał w kłosy, z których wysypywało się ziarno. Drzewce były połączone wiązaniem.

Młócący musiał tak uderzać cepem, aby za każdym razem bijak uderzał całą swoją długością o podłoże, na którym leżało zboże (w przeciwnym przypadku pojawiały się znaczne siły reakcji na dzierżak oraz mogło nastąpić zgniatanie ziaren). Zaletą cepa była możliwość uzyskania ziarna i prostej słomy, koniecznej do pokrycia dachów strzechą.

Cepy miały kilka odmian. W zależności od wiązania łączącego kije określa się je jako kapicowe, gązewkowe, pałączkowe, ogniwkowe, pętlicowe lub tulejkowe. Występowały również formy mieszane. Wiązania cepów wykonywano ze skóry bydlęcej, cielęcej, końskiej, a na północy Polski używano także skóry węgorza. Ogniwa robiono też ze sznurów konopnych, wici dębowych, wiklinowych oraz metalu. Pałączki cepów pałączkowych były z dębiny, jałowca, wierzbiny lub klonu.

Cepami młócono zboże jeszcze przez kilka lat po I wojnie światowej, czyli przed 1939 rokiem, cepy zostały zastąpione młockarnią poruszaną przy pomocy kierata i siły koni. Jeszcze w latach 1955-1970 używano cepów do młócenia roślin strączkowych i pastewnych oraz dla uzyskania prostej słomy.

Źródło: www.etnomuzeum.eu, Moszyński K., Kultura ludowa Słowian, T. I, Warszawa, 1967, s. 216-220

Stan zachowania:

Opis dźwiękowy:

Licencja: